Şehir hastaneleri gerçeğine bugün bir de Sağlık Bakanlığı’nın geçtiğimiz günlerde yayınlanan mali tabloları açısından bakalım istedik.
Şehir hastaneleri, Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan hastanelerdir. Şehir hastaneleri, devlet hastaneleri ve eğitim ve araştırma hastanelerinden farklı olarak bölgesel büyük sağlık kompleksleri olarak yapılandırılmıştır. Bununla amaçlanan durum ise bünyesinde her çeşit sağlık birimini bulundurarak bulunduğu bölgedeki insanların her türlü sağlık ihtiyacını en ileri teknolojik ve tıbbi imkanlarla karşılamaktır. Sermaye yapısında ise ağırlıklı oran özel sektörden yanadır. Yani davul, Sağlık Bakanlığı’nın boynunda iken, tokmak hastaneyi yapan özel sektör kuruluşlarının elindedir.
Evet, şehir hastaneleri yapısı gelişmiş ülkelerde terk edilirken, kamuoyunda çok yüksek maliyetleri sebebiyle eleştirilen şehir hastaneleri, ülkemizde yaygınlaştırılmaya devam ediliyor.
Geçtiğimiz yıl sonu itibariyle; Adana, Mersin, Isparta, Yozgat, Kayseri, Manisa, Elazığ, Ankara Bilkent, Eskişehir, Bursa, İstanbul Başakşehir, Konya Karatay ve Tekirdağ Şehir Hastaneleri hizmetlerini sürdürdü.
Kocaeli, Kütahya, Ankara Etlik, Gaziantep ve İzmir Bayraklı Şehir Hastaneleri ise bu yıl içinde hizmete girecek.
Yani toplamda 18 adet şehir hastanemiz olacak.
Gelelim, şehir hastanelerinin yüküne.
Sağlık Bakanlığı, 2020 yılına ilişkin mali tablolarına göre, bakanlık, şehir hastanelerine 2020 yılında 5 milyar 516 milyon lirası kira, 3 milyar 223 milyon lirası da hizmet bedeli olmak üzere toplamda, 8 milyar 739 milyon lira ödeme yapmış.
Mali tablolara göre, Sağlık Bakanlığı’nın, 2020 yılı toplam giderleri 58,5 milyar lira olurken, bu rakamın yüzde 15’ini şehir hastanelerine yapılan ödemelerin oluşturduğu sonucuna varıyoruz.
Sağlık Bakanlığı ayrıca, 2020 yılında; personel gideri olarak 27,5 milyar lira, SGK prim gideri olarak 6,2 milyar lira, mal ve hizmet alımları için de 19,3 milyar lira harcamış. Bakanlık geçtiğimiz yıl aşılama hizmetleri gideri olarak da 1,8 milyar lira sarf edildiğini açıklamış.
Sağlık Bakanlığı ayrıca, Afrika’da yapımı süren ortak hastane projelerine de 60 milyon liraya yakın bir ödeme gerçekleştirdiğini kamuoyu ile paylaşmış.
Yine şehir hastaneleri başlığına dönersek, konu ile ilgili çalışma yapan uzmanlar, 2020 yılında faaliyette bulunan 13 şehir hastanesine ödenen para ile üç adet şehir hastanesi yapılabileceğini belirtiyorlar. Kaldı ki bu ödeme süreci gelecek yıllarda (asgari olarak ortalama 20 yıl olduğu ifade ediliyor) artan hastane ve döviz kuru nedeniyle çok daha büyük rakamlara ulaşacağını da şimdiden söylemek sanıyorum bir kehanet olmaz.
O halde, cebimizden “beş kuruş harcamadan” faaliyete geçirildiğini ifade ettiğimiz şehir hastanelerine, gelecek 20 yılda ödenecek kira ve hizmet bedelleriyle birlikte, kaç tane şehir hastanesi yapabilirdik? Bunun kamuoyuna açıklanması gerekmiyor mu?