Polisiye tedbirlerle enflasyon düşmez

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, KDV oranlarını hatalı uygulayan mükellefler başta olmak üzere vergi kayıp ve kaçağını yakından takip ettiklerini belirterek “Kısa sürede, hatalı KDV oranı uyguladığı tespit edilen 8 bin 531 mükellefi denetledik, 550 milyon lira kayıt dışı hasılat tespit ettik ve 87 milyon lira ceza kestik” açıklamasında bulundu. Ticaret Bakanlığı da satışa sunulan ürünlerin gramaj, adet ve ağırlık gibi ölçü birimlerinin azaltılmasına rağmen, ambalaj ve satış fiyatlarının değiştirilmemesi nedeniyle tüketicilerin ürünlerdeki bu değişikliği fark edemediği, böylelikle ürünlerin birim fiyatlarında gizli olarak artış yapıldığı gözlendiğini belirterek, harekete geçti. Serbest piyasa koşullarına bu tarz müdahalelerin ters tepeceğini belirten Ekonomist Uğur Civelek, “Fiyat artışlarına daha önce de poliseye tedbirler ile müdahale edilmişti fakat istenilenin tam tersine bir etki yaratmıştı şimdi de bu aynı şekilde ters etki yaratacaktır. Esnafın, bankaların üzerine bu şekilde gidilmesi zaten kırılgan durumda olan orta ve küçük işletmelerin kapanmasına dahi yol açabilir” uyarısında bulundu.

Merkez Bankasının geçtiğimiz hafta politika faizini 750 baz puanlık artışının ardından kamuoyunda ortadoks politikalara dönüldüğü algısını oluşturdu. Bu durumu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kabul etmesinin mümkün olmadığını belirten Civelek, “Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası politika faizlerinde bir artış gerçekleştirdi. Bu artışı ekonomi yönetimi Ortadoks politikalara dönüş olarak lanse etti. Sebebi de dövizden Türk Lirasına dönüşü sağlamaktı. Dün Bakan Şimşek’in IMF ile görüşmelerin olmadığını söylemesi de Merkez Bankasının kararı ile birlikte düşünüldüğünde ekonomide ortadoks politikalara dönüş olmadığının bir göstergesi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Ortadoks politikalara dönmeye kimsenin ikna etme şansı yok. Bakan Şimşek de bunu bildiği için IMF dedikodularını reddediyor. Yani son birkaç günde gördüğümüz faiz artışı ile beraberinde yaşananlar bağımsız değil. Faiz artışına da değişik açılardan bakmak mümkün fakat dediğim gibi asıl amaç dövizden TL’ye geçişi sağlamak” dedi.

Ticaret Bakanlığı, gizli fiyat artışlarının tespiti amacıyla ülke genelinde denetimler gerçekleştireceğini duyurdu. Gramaj adet ve ambalaj değişiklikleriyle fiyat artışı yapan firmalara para cezası uygulamasına da değinen Civelek, “Hatırlarsanız bir ara da soğan için benzer uygulamalar yapılmış depolar basılmıştı. İthal ederek piyasayı regüle etmeye çalışmışlardı. Sonrası malumunuz soğan fiyatları 20-25 liralara kadar çıktı. Şimdi de yine benzer bir uygulama ile serbest piyasaya müdahale edilmeye çalışıyor. Bu yine ters tepecektir. Hatta kesilen cezalar zaten zar zor ayakta duran küçük esnafın nefesinikesecek kapanmalara kadar gidecek bir yolun önü açılacaktır. Bunun neticesinde işsizlik de artar enflasyon da patlar. Yerel seçimler öncesinde böyle bir kararı uygulamaya başlarsa iktidar büyük bir hüsranla seçimi kapatır” diye konuştu.

Üreticinin ve tüketicinin artık ekonomik sorunlara çözüm noktasın siyasilere güvenin zayıfladığını bunun neticesinde de yerel seçimlerde katılımın düşeceğini iddia eden Civelek, “Ekonomik sorunlar artık vatandaşın taşıyamayacağı boyutlara ulaşıyor. Barınmak için bile bir asgari ücretten fazlası gerekiyor. Gıda enflasyonu artıyor. Böyle bir ortamda vatandaş artık bir çözüm istiyor. Fakat ne iktidar ne de muhalefet bu anlamda bir umut olmuyor. Bu da yerel seçimlerde katılımın düşmesine hem iktidarın hem de muhalefetin şok yaşamasına neden olacaktır. Eğer siyasiler bu ekonomi gidişini bir şekilde düzeltmez ise toplumsal patlamaya doğru gidilir. İşçiler, memurlar, işsizler ve emekliler ayrı ayrı geçim sıkıntısı içerisine girmiş durumda. Öncelikli olarak bu konuda adımlar atılması gerekiyor” dedi.